Profil regionalny Małopolski Zachodniej, zawierający społeczne i przemysłowe konteksty odchodzenia od gospodarki węglowej, raporty na temat możliwości rozwoju klastrów energii czy roli kobiet w transformacji to tylko niektóre z efektów wsparcia projektów pilotażowych łagodzących skutki transformacji energetycznej w regionie. W ramach unijnej inicjatywy START pracowali nad nimi eksperci Platformy Regionów Węglowych w Transformacji. Podczas konferencji on-line 2 grudnia br. uczestnicy projektu podsumowali wyniki blisko dwuletniej współpracy.
W październiku 2019 r. Małopolska, jako jeden z zaledwie 7 regionów w Europie, została zakwalifikowana do Projektu START unijnej Platformy Regionów Węglowych w Transformacji. Jego celem było wsparcie przy opracowaniu projektów pilotażowych łagodzących społeczno–gospodarcze skutki transformacji energetycznej w zachodniej części regionu. Projekty mogą być finansowane w ramach Mechanizmu Sprawiedliwej Transformacji przygotowanego na poziomie Unii Europejskiej. To właśnie w Małopolsce Zachodniej działają dwie kopalnie węgla kamiennego: KWK Brzeszcze i KWK Janina w Libiążu, zatrudniające łącznie ok. 4 tys. pracowników oraz elektrownia węglowa w Trzebini.
– Odejście od gospodarki węglowej nie musi oznaczać szkód społecznych. Powinno stać się okazją do rozwoju Małopolski Zachodniej, a także całego województwa. Zależy nam, by nasz region był miejscem rozwoju nowoczesnych technologii produkcji i magazynowania czystej energii. Takie działania powinien wesprzeć Fundusz Sprawiedliwej Transformacji, dzięki czemu będziemy mogli zrealizować ważne dla województwa inwestycje
– mówi marszałek Witold Kozłowski.
Pierwsze spotkanie z ekspertami Platformy Regionów Węglowych w Transformacji (CRinT) miało miejsce w styczniu 2020 r. Wzięli w nim udział przedstawiciele powiatów i gmin Małopolski Zachodniej, Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie, Małopolskiej Agencji Rozwoju Regionalnego, Wojewódzkiego Urzędu Pracy, Tauron Polska Energia S.A. oraz organizacji pozarządowych. Dalsza współpraca pozwoliła m.in. na wypracowanie pilotażowych projektów w zakresie odnawialnych źródeł energii, restrukturyzacji regionów górniczych oraz zagospodarowania terenów nieczynnych kopalń w Małopolsce Zachodniej. Powstały także raporty, rzucające światło na możliwości rozwoju klastrów energii w naszym regionie, rolę kobiet w procesie transformacji, a także podsumowujące doświadczenia międzynarodowe w realizacji projektów rewitalizacyjnych na byłych terenach górniczo-przemysłowych. Współpraca w ramach Projektu START zakończyła się we wrześniu bieżącego roku.
– Gratuluję Państwu tak wielkiego pierwszego kroku w kierunku sprawiedliwej i czystej transformacji energetycznej. Podczas działań w ramach projektu START, Małopolska pokazała bardzo cenną umiejętność współpracy nie tylko z agendami UE, ale także na różnych szczeblach władz regionalnych i lokalnych, biznesu i organizacji pożytku publicznego
– powiedziała dr Anna Sobczak, przedstawicielka Dyrekcji Generalnej Komisji Europejskiej ds. Energii.
– Chciałabym podziękować w imieniu Komisji Europejskiej za Państwa zaangażowanie. Wierzę, że uzyskana pomoc techniczna pomoże w zaprezentowaniu Waszych projektów w taki sposób, aby były gotowe do pozyskania środków na realizację z różnych dostępnych narzędzi finansowych Unii
– dodała dr Anna Sobczak.
