Realizacja Projektu LIFE-IP EKOMAŁOPOLSKA rozpoczęła się 1 stycznia 2021 roku. Małopolska jest jedynym regionem w Europie realizującym 2 projekty zintegrowane LIFE (pierwszym jest LIFE-IP „Małopolska w zdrowej atmosferze”). Projekt realizowany jest przez 28 partnerów (26 krajowych i 2 zagranicznych).

Wsparcie działań na poziomie regionalnym i lokalnym

Lokalne Centrum Kompetencji

W ramach projektu LIFE EKOMAŁOPOLSKA w 18 powiatach i 3 Miastach na prawach powiatu w Małopolsce powstała sieć doradców ds. klimatu i środowiska. Głównym zadaniem doradców jest wsparcie władz jednostek samorządu terytorialnego oraz mieszkańców w zakresie przeciwdziałania i adaptacji do negatywnych skutków postępujących zmian klimatu. Dodatkowo małopolscy przedsiębiorcy mogą liczyć na wsparcie dwóch doradców dla biznesu działających w ramach Małopolskiego Centrum Przedsiębiorczości.

Od początku realizacji Projektu doradcy ds. klimatu i środowiska:

• przygotowali 6 projektów o dofinansowanie do instytucji finansujących na łączną kwotę ponad 9,5 mln zł (głównie w zakresie OZE),
• przygotowali i złożyli prawie 300 wniosków o dofinansowanie dla mieszkańców i podmiotów gospodarczych na wymianę nieefektywnych źródeł ogrzewania oraz montażu instalacji OZE. Złożono wnioski na łączną kwotę ponad 1,6 mln złotych. Dzięki wsparciu doradców podpisano ponad 200 umów,  
• udzielili blisko 8 tys. porad mieszkaniom Małopolski w zakresie energetyki odnawialnej i ochrony środowiska, 
• wprowadzili 3 tys. źródeł ogrzewania lub instalacji odnawialnych źródeł energii do CEEB, 
• zidentyfikowali 9 budynków użyteczności publicznej w celu poprawy ich efektywności energetycznej,
• przeprowadzili 40 spotkań w szkołach, na zakończenie których przekazane zostały zestawy oszczędności energii oraz ochrony klimatu. W spotkaniach wzięło udział ponad 1500 uczniów, 
• nawiązali współpracę z lokalnymi liderami, organizując 80 spotkań, w których uczestniczyło blisko 250 osób,
• zorganizowali ponad 100 spotkań w gminach i powiatach, w których uczestniczyło ponad 1000 przedstawicieli jednostek samorządu terytorialnego i innych instytucji.

Dodatkowo 2 doradców dla biznesu zostało zatrudnionych w Małopolskim Centrum Przedsiębiorczości. Jak dotąd doradcy:

• przeprowadzili 50 konsultacji z przedsiębiorcami w zakresie: możliwości uzyskania dofinansowania zewnętrznego na wymianę źródła ciepła, instalację PV, kompleksową termomodernizację oraz zastosowanie OZE, finansowania zewnętrznego zakupu pompy ciepła, zagadnień dotyczących CEEB i termomodernizacji spół-dzielni mieszkaniowej.

Regionalne Centrum Kompetencji

Centrum Kompetencji – uruchomione 1 stycznia 2021 roku – powstało, aby wzmocnić wdrażanie Regionalnego Planu Działań dla Klimatu i Energii przez małopolskie powiaty i gminy. Centrum zapewnia stałe wsparcie, szkolenia oraz warsztaty dla pracowników powiatów i gmin. 

Szkolenia i warsztaty:

• 10 spotkań oraz 2 warsztaty dla doradców ds. klimatu i środowiska w zakresie aspektów techniczno-finansowych realizacji Projektu, 
• 30 spotkań indywidualnych dla pozostałych partnerów Projektu (AGH, Śląsk, MRiT, MCP),
• 7 tematycznych spotkań dla przedstawicieli powiatów i gmin (w zakresie klastrów energii, spółdzielni energetycznych, Agroenergii, KPO),
• cykl wirtualnych wizyt z Komisją Europejską, na których poruszane są tematy strategii i działań Wspólnoty Europejskiej dla osiągnięcia neutralności klimatycznej.

Transfer wiedzy:

W październiku 2021 r. rozpoczęły się studia podyplomowe, w których uczestniczy 34 pracowników powiatów i miast na prawach powiatów. Za ich organizację i realizację odpowiada Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie. Studia potrwają do października 2022.

Analizy, raporty, bazy danych:

W listopadzie 2021 r. jako podsumowanie cyklu spotkań dla gmin i powiatów, opracowany został zbiór dobrych praktyk w zakresie prawnych aspektów dotyczących utworzenia klastrów energii i spółdzielni energetycznej – opracowanie eksperckie.

Lokalne kampanie edukacyjno-informacyjne

Aby wesprzeć lokalne działania informacyjno-edukacyjne, na poziomie regionalnych zorganizowanych zostało 5 zajęć w ramach Małopolskiej Chmury Edukacyjnej dla 15 klas z 13 szkół ponadpodstawowych. Każdorazowo w spotkaniach uczestniczyło blisko 200 uczestników. W pierwszej edycji zajęć poruszone zostały tematy takie jak: „Klimat. Przyczyny i skutki zmian klimatu”, „Zostań klimatycznym bohaterem – podejmij działania dla klimatu w swoim gospodarstwie domowym!”, „Zamykamy obieg! – Gospodarka o Obiegu Zamkniętym”, „Odnawialne źródła energii – co warto o nich wiedzieć?”, „Budynki samowystarczalne energetycznie – czyli o budownictwie zeroenergetycznym i pasywnym”).

Kluczowym elementem realizacji lokalnych działań edukacyjno-informacyjnych są doradcy ds. klimatu i środowiska. Od początku realizacji Projektu doradcy:

• zorganizowali 13 wydarzeń związanych z ochroną klimatu i 5 kampanii informacyjno-edukacyjnych skierowanych do mieszkańców Małopolski, w których uczestniczyło ponad 13 tys. Małopolan,
• rozdystrybuowali 73 000 materiałów edukacyjno-informacyjnych, które głównie dotyczyły przyczyn i skutków postępujących zmian klimatu, jak również form dofinansowania do działań na rzecz klimatu,
• posadzili ponad 8 000 drzew w ramach akcji #drzewodlaklimatu.

Regionalne działania edukacyjne i informacyjne

W styczniu 2022 zainicjowana została kampania internetowa pn. Małopolskie Wyzwanie „Tydzień dla klimatu”. Akcja jest inspirowana popularnymi w wirtualnej przestrzeni zabawami typu „czelendż”. Opierała się na propozycjach prostych zachowań, które każdy może podejmować w codziennym życiu aby działać na rzecz klimatu. Akcja prowadzona jest w mediach społecznościowych Projektu (klimat.ekomalopolska.pl/, facebook.com/EkoMalopolskadlaKlimatu, instagram.com/ekomalopolska_dla_klimatu/, twitter.com/LIFE_Malopolska, YouTube Ekomałopolska dla klimatu, linkedin.com/ekomalopolska-dla-klimatu/).

Współpraca i dzielenie się dobrymi praktykami

Konferencje:

• 1-3 września 2021 r. konferencja CYBERCES CEE Regions&Cities w Krynicy Zdroju (2 panele dyskusyjne: Europejski Zielony Ład – cele i wyzwania, jak je włączyć do regionalnej polityki klimatycznej?”, „Fundusz Sprawiedliwej Transformacji – narzędzie do złagodzenia negatywnych skutków transformacji energetycznej)”.

Współpraca:

• HUB Naukowo-Techniczno-Biznesowy zorganizowany przez Ministerstwo Klimatu i Środowiska we współpracy z Centrum Zrównoważonego Rozwoju i Poszanowania Energii w Miękini,
• Platforma Regionów Węglowych w Transformacji (udział w cyklicznych spotkaniach),
• Region Wielkopolski Wschodniej oraz Metropolia Gdańsk-Gdynia-Sopot (w celu wymiany doświadczeń związanych z aplikacją o dofinansowanie Projektu LIFE),
• w ramach pomocy technicznej START (październik 2019-2021). Tylko w roku 2021 roku przedstawiciele Zespołu Zarządzającego uczestniczyli w 7 spotkaniach z ekspertami START oraz w przygotowaniu: profilu Regionalnego Małopolski Zachodniej, raportu na temat możliwości rozwoju klastrów energii w celu promowania dekarbonizacji systemu energetycznego w zachodniej Małopolsce, raportu prezentującego doświadczenia międzynarodowe w realizacji projektów rewitalizacyjnych na byłych terenach górniczo-przemysłowych, raportu w zakresie koordynacji i partnerstwa w celu promowania rewitalizacji wielu dawnych kopalń węgla, raportu dotyczącego roli kobiet w procesie transformacji,
• przy Terytorialnym Planie Sprawiedliwej Transformacji: uczestnictwo w pracach Grupy Roboczej ds. Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji powołanej przy Ministerstwie Funduszy i Polityki Regionalnej oraz Zespołu Zadaniowego ds. terytorialnego planu sprawiedliwej transformacji przy ZWM w ramach Europejskiej Sieci Współpracy Regionów na rzecz Badań i Innowacji (od października 2021 r.).

Promocja Projektu

Założenia i doświadczenia projektu LIFE EKOMAŁOPOLSKA zostały przedstawione podczas:

2 konferencje międzynarodowe

(Online International Conference on Environmental Sustainability and Climate Change, LIFE Climate Pact Platform Meeting)

7 spotkań tematycznych

(Rada EKOMAŁOPOLSKI, Wojewódzka Rada Dialogu Społecznego, Grupa Robocza ds. Sprawiedliwej Transformacji, Komisja Ochrony Środowiska i Bezpieczeństwa Publicznego, Rada Konsultacyjna ds. Ochrony Konsumentów, Komisja Wspólna Samorządów Terytorialnych i Gospodarczych Małopolski, Małopolskie EKOnarady).