Program ExchangeEU
W 2022 roku Małopolska została zakwalifikowana do programu unijnego – ExchangeEU. ExchangeEU to część inicjatywy Coal Regions in Transition (Regiony Węglowe w Transformacji). Program jest realizowany przez Dyrekcję Generalną ds. Energii (DG Energy) Komisji Europejskiej odpowiadającą za zapewnienie w Europie bezpiecznej i trwałej energii oraz poświęcony jest wymianie doświadczeń.
Województwo Małopolskie dołączyło do Platformy Regionów Węglowych w Transformacji w styczniu 2020 r., a w okresie od października 2019 do października 2021, jako jeden z siedmiu regionów UE realizowało projekt pomocy technicznej START.
Program ExchangeEU miał na celu stworzenie platformy wymiany wiedzy pomiędzy regionami węglowymi w UE i ułatwienie wzajemnego uczenia się. Program nie oferował bezpośredniego wsparcia finansowego, a głównie udział w warsztatach i spotkaniach on-line, w celu wymiany doświadczeń i dobrych praktyk.
Podczas realizacji programu ExchangeEU Małopolska współpracowała z regionem Aragonii w Hiszpanii oraz Uściem w Czechach.
Program ExchangeEU realizowany był przy udziale: gminy Libiąż, Brzeszcze i Chełmek oraz Miasta Oświęcim. Realizację projektu wspierali także: Małopolski Związek Pracodawców Lewiatan, Agencja Rozwoju Małopolski Zachodniej S.A., WWF Sekretariat Forum Burmistrzów na rzecz Sprawiedliwej Transformacji, Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN (Pracownia Badań Strategicznych) oraz Akademia Górniczo-Hutnicza i Tauron Polska Energia.
W dniach 19-20 lipca br. odbyła się dwudniowa wizyta studyjna w Oświęcimiu. Podczas programu uczestniczące regiony dzieliły się doświadczeniami i wspólnie pracowały nad pokonywaniem bieżących wyzwań, przed którymi stoją w procesie sprawiedliwej transformacji. Gości powitał Wicemarszałek Województwa Małopolskiego Józef Gawron.
W referowanych prezentacjach poruszono temat rozwiązań technologicznych dla gospodarki neutralnej dla klimatu i dobrych praktyk w tym zakresie wdrażanych przez przedsiębiorstwa. Zaproszeni goście wzięli także udział w dyskusji o sposobach radzenia sobie z wyzwaniami transformacji w Małopolsce i Usti. Prezentacjom i rozmowom towarzyszyły warsztaty połączone z wizytami terenowymi. Uczestnicy zwiedzili m.in.: obecnie rewitalizowane tereny dawnej Kopalni Węgla Kamiennego Brzeszcze Wschód i teren hałdy poprzemysłowej należący do Zakładu Górniczego „Janina” w Libiążu.
Wymiana wiedzy, doświadczeń i dobrych praktyk pomiędzy regionami węglowymi w Unii Europejskiej może sprawić, że proces transformacji energetycznej będzie dla nich łatwiejszy – to najważniejszy wniosek ze spotkania zorganizowanego w Oświęcimiu w ramach programu ExchangeEU.
więcej na: https://www.youtube.com/watch?v=WNPt4C5otAg i https://www.youtube.com/watch?v=fer9UG7ZYGM&t=158s
Wymiana doświadczeń realizowana była w ramach działania E3 projektu LIFE EKOMALOPOLSKA „Wdrażanie Regionalnego Planu Działań dla Klimatu i Energii dla województwa małopolskiego” (LIFE-IP EKOMALOPOLSKA / LIFE19 IPC/PL/000005) dofinansowanego ze środków programu LIFE Unii Europejskiej oraz NFOŚiGW.