Rolnicy należą do grup społecznych najbardziej narażonych na skutki zmiany klimatu. Fale upałów, susze, intensywne opady, gwałtowne wiatry wpływają nie tylko na komfort ich życia, ale także na źródło dochodu. Jednocześnie rolnictwo jest obszarem, w którym wiele można zrobić dla spowolnienia zmiany klimatu i adaptacji do jej skutków. Tym zagadnieniom poświęcony jest „Ekoporadnik dla rolników”, przygotowany w ramach Projektu LIFE EKOMAŁOPOLSKA”.
Rolnictwo w Małopolsce z powodzeniem łączy tradycję i nowoczesność. Nasze wyroby regionalne cieszą się uznaniem w całej Polsce i Europie dzięki biegłości, ale także zaradności ich wytwórców. Wierzę, że właśnie ta zaradność małopolskich rolników pozwoli im skorzystać z dostępnych narzędzi finansowych w taki sposób, by wykorzystać szansę na prowadzenie upraw i hodowli wartościowych nie tylko dla środowiska, ale także dla wytwórcy i konsumenta
– mówi wicemarszałek Małopolski Józef Gawron
Poradnik dedykowany rolnikom porusza różnorodną tematykę, związaną z możliwością redukcji gazów cieplarnianych nie tylko podczas uprawy roślin i hodowli zwierząt. Przedstawia także możliwości, jakie otwierają się przed społecznościami wiejskimi w codziennym życiu, np. założenie spółdzielni energetycznej czy odpowiednie zaaranżowanie przestrzeni wokół domu.
Problematyka efektywności energetycznej jest potraktowana bardzo poważnie, jako kluczowe działanie w dążeniu do spowolnienia zmiany klimatu i jej negatywnych skutków. Eksperci Instytutu na Rzecz Ekorozwoju przedstawili rolę prawidłowego ocieplenia budynków, efektywnej wentylacji i pozyskiwania energii z odnawialnych źródeł, ale również dla kieszeni jego właścicieli. Często bowiem rozwiązania ekologiczne okazują się jednocześnie ekonomiczne, a inwestycje takie jak agrofotowoltaika zwracają się w niedługiej perspektywie czasowej. Można na nie także pozyskać szereg dotacji, które także zostały przedstawione w opracowaniu.
Przykładem szansy na ekonomiczne rozwiązania przyjazne dla klimatu są biogazownie rolnicze. Budowę takich instalacji można dofinansować z programu „Energia dla wsi”, prowadzonego przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.
Równie dużo uwagi autorzy Ekoporadnika poświęcili zagadnieniu przyjaznych dla klimatu metod hodowli i uprawy roślin. Przeanalizowano korzyści i minusy stosowania m.in. okrywy roślinnej na ziemiach rolnych, zadrzewiania miedz śródpolnych, odpowiedniego nawożenia pól, żywienia i metod wypasu zwierząt hodowlanych. W kontekście agroekologii przedstawiono także gospodarstwo przyjazne dla klimatu i środowiska, z błękitno-zieloną infrastrukturą pozwalającą na lepsze przygotowanie do suszy, upały czy braku wody. Racjonalne gospodarowanie wodą i gromadzenie jej w miejscu opadu jest bowiem kolejnym wyzwaniem dla współczesnych rolników.
Poradnik pokazuje też korzyści ze wspólnego działania. Chodzi tutaj o większe możliwości inwestycyjne, prawne, ale także związane z pozyskaniem dotacji i sprzedażą produktów. Dobrymi przykładami, oprócz wymienionych już spółdzielni energetycznych, są tzw. RWS-y (Rolnictwo Wspierane Społecznie), kooperatywy i związki producenckie.
Jak zawsze w Ekoporadnikach – nie zabraknie tu listy możliwych do pozyskania dotacji z danymi kontaktowymi. Całość opracowania można pobrać tutaj:
W następnych artykułach przedstawimy Ekoporadniki:
- Dla właścicieli budynków jednorodzinnych
- Dla zarządców domów wielorodzinnych
- Dla dyrektorów jednostek edukacyjnych
Ekoporadnik opracowano w ramach działania E2 projektu zintegrowanego LIFE EKOMAŁOPOLSKA „Wdrażanie Regionalnego Planu Działań dla Klimatu i Energii dla województwa małopolskiego” (LIFE-IP EKOMALOPOLSKA/LIFE 19 IPC/PL/000005), finansowanego ze środków programu LIFE Unii Europejskiej oraz z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.
Opracowanie przedstawia wyłącznie poglądy autorów, a Komisja Europejska i Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej nie ponoszą odpowiedzialności za żadne ewentualne wykorzystanie zawartych w nim informacji.