Zmiana klimatu to nie abstrakcja – to rzeczywistość, która dotyczy nas wszystkich. Coraz częstsze susze, gwałtowne ulewy, zimy bez śniegu czy fale upałów to skutki, które obserwujemy także w Małopolsce. Na szczęście mamy wpływ na to, jak będzie wyglądać nasza przyszłość. Trwa kampania #Chroń klimat! Masz na to wiele sposobów, w ramach której zachęcamy mieszkańców do małych, ale znaczących kroków. Bo właśnie od tych codziennych wyborów wszystko się zaczyna.
Zacznij od prostych zmian w domu
Klimat można chronić nawet nie wychodząc z domu – wystarczy zacząć od oszczędzania energii. Z pozoru niewielkie działania, takie jak wyłączanie światła, odłączanie ładowarek czy gotowanie pod przykrywką, mają ogromne znaczenie. Mniejsze zużycie energii to nie tylko niższe rachunki, ale też mniejsza emisja CO2, która przyczynia się do globalnego ocieplenia. Warto też inwestować w energooszczędne żarówki i sprzęt AGD z klasą energetyczną A+++. Dzięki temu nie tylko zadbamy o klimat, ale i o domowy budżet.
Woda to skarb – nie marnuj jej!
Każda kropla się liczy. Zwłaszcza w czasach, gdy w Małopolsce coraz częściej obserwujemy długie okresy bez opadów, a zimy nie przynoszą wystarczającej ilości śniegu, który zasilałby wody gruntowe. Dlatego warto położyć szczególny nacisk także na oszczędzanie wody. Wystarczy skrócić prysznic, zakręcać kran podczas mycia zębów, naprawić kapiące baterie czy korzystać z programów ECO w pralce i zmywarce. Tak niewiele trzeba, by realnie choć trochę przyczynić się do ochrony zasobów wodnych w naszym regionie.
Kropla do kropli – czyli jak oszczędzać wodę
Zima bez śniegu to także mniej wody na wiosnę i zarazem ogromny problem dla rolników i mieszkańców regionu. Dlatego nie zapominajmy też o retencji wody. Wystarczy zamontować zbiornik na wodę spływającą z dachu, np.: beczkę, balię, skrzynię retencyjną lub dowolny pojemnik, by zbierać deszczówkę. Zgromadzoną wodę można wykorzystać do podlewania roślin, co pozwala ograniczyć zużycie wody pitnej i odciąża kanalizację w czasie intensywnych opadów.
Ważne dla zachowania równowagi wodnej czy gromadzenia wody tam, gdzie spadnie jej najwięcej oraz umożliwienia jej rozlania się podczas gwałtowanych ulew – są rowy i niecki retencyjne, ogrody deszczowe oraz parki kieszonkowe. Kluczowe jest też ograniczenie powierzchni utwardzonych, np. betonowej kostki i stosowanie nawierzchni przepuszczalnych, takich jak żwir czy płyty ażurowe, co sprzyja wsiąkaniu wody do gruntu i zmniejsza efekt miejskiej wyspy ciepła.
Zielona tarcza
Naszym sprzymierzeńcem w adaptacji do skutków zmiany klimatu jest też zieleń. Dobrym pomysłem jest wprowadzanie zielonych ścian lub dachów, a także sadzenie drzew i krzewów – szczególnie ich rodzimych gatunków, które są odporne na suszę. To one skutecznie magazynują wodę, dają cień i wspierają lokalną bioróżnorodność.
Ślad węglowy? Wybierz sól z pobliskiej kopalni a nie Himalajów
Ślad węglowy to całkowita ilość gazów cieplarnianych, głównie dwutlenku węgla (CO₂), emitowana do atmosfery w wyniku działalności człowieka. Choć najczęściej mówi się o piecach czy elektrowniach jako głównych źródłach emisji, to nie można pominąć ogromnej roli, jaką odgrywa transport – zwłaszcza lotniczy i drogowy. Przewożenie produktów na duże odległości, często z innych kontynentów, wiąże się z wysokim zużyciem paliw kopalnych i emisją milionów ton CO₂ rocznie, co wprost przekłada się na postępującą zmianę klimatu.
Dlatego wybieranie produktów lokalnych to jeden z najprostszych i najskuteczniejszych sposobów na zmniejszenie indywidualnego śladu węglowego. Skraca się droga „od pola do stołu”, zmniejsza się potrzeba chłodzenia, pakowania i magazynowania, a pieniądze trafiają do lokalnej gospodarki. To świadomy wybór, który wspiera środowisko, zdrowie, lokalnych producentów i nas samych. Dodatkowy plus? Sezonowe warzywa i owoce są zdrowsze, smaczniejsze i często tańsze. Wystarczy odwiedzić pobliski targ lub warzywniak, by dokonać ekologicznego i odpowiedzialnego wyboru.
Przesiądź się na dwa kółka
Jazda rowerem to ekologiczna, zdrowa i ekonomiczna alternatywa dla codziennej podróży samochodem. Wybierając rower zamiast auta, ograniczamy emisję spalin i hałas, poprawiamy własną kondycję i często… oszczędzamy czas w miejskich korkach. Warto korzystać także z transportu publicznego i częściej chodzić pieszo – to zdrowe dla nas i korzystne dla planety. Na szczęście Małopolska rozwija infrastrukturę rowerową i komunikacyjną, a my możemy z niej korzystać – świadomie wybierając lepsze rozwiązania.
Małopolska może być zielona!
Kampania #Chroń klimat! Masz na to wiele sposobów przypomina, że niezależnie od wieku, zawodu czy miejsca zamieszkania – wszyscy możemy przyczynić się do poprawy jakości powietrza, ograniczenia emisji gazów cieplarnianych i ochrony zasobów naturalnych. Wystarczy zacząć od drobnych zmian. Każde, nawet najdrobniejsze działanie ma swój pozytywny efekt. Przyszłość zależy od naszych codziennych decyzji – podejmujmy je mądrze.
Dołącz do kampanii #Chroń klimat! Masz na to wiele sposobów i pokaż, że Ty też działasz dla dobra klimatu i środowiska!
Artykuł powstał jako realizacja działania E1 Projektu LIFE-IP EKOMALOPOLSKA „Wdrażanie Regionalnego Planu Działań dla Klimatu i Energii dla województwa małopolskiego” (LIFE-IP EKOMALOPOLSKA / LIFE19 IPC/PL/000005) dofinansowanego ze środków programu LIFE Unii Europejskiej oraz Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.
